Lunety March są oferowane przez firmę DEON Optical Design Corporation, założoną w październiku 2004 roku.
W 2007 roku debiutowała luneta benchrestowa March o parametrach 40 x 52, natomiast w połowie 2008 roku na rynek trafiły nowe celowniki o parametrach 10 – 60 x 52; 50 x 52 BR i 60 x 52 BR. W 2009 roku pojawiła się wpierw luneta 5 – 32 x 52 BR, a potem bardzo ciekawy model MARCH BR 36 – 55 x 52 EP (tylko dwie przestawne krotności, 55 x przy normalnym ustawieniu okulara, 36 x przy jego wysunięciu w tył).
W bieżącym roku swój debiut miały celowniki do strzelań dlugodystansowych, o rewolucyjnym, dziesięciokrotnym zakresie powiększeń: 5 – 50 x 56 oraz 8 – 80 x 56. Taka optyka stwarza wręcz nową jakość w świecie celowników optycznych. Strzelania na dalekie dystasne to bardzo elitarne hobby. Gdy ktoś chce się liczyć w poważnej stawce, nie będzie szukał oszczędności. Cena lunety nie ma większego znaczenia, wszak broń i amunicja są już bardzo drogie. Na kompromisy nie ma tu miejsca. Aby cel trafić, trzeba go wpierw dostrzec. Celowniki March o tak potężnych powiększeniach dają ich posiadaczom dużą przewagę, bowiem zawodnik nie tylko precyzyjniej widzi samą dziesiątkę ale i efekt swojego strzału – przestrzelinę w tarczy, może więc natychmiast skorygować ogień. Celowniki te mają także zastosowania policyjno – wojskowe, choć przyznać trzeba, iż snajperzy bronią się przed powiększeniami rzędu 40 – 80 x, nawet na potężnych karabinach kal. 50 BMG czy .416 Barrett. Dlaczego? Miedzy innymi dlatego, iż ograniczają one ewidentnie pole widzenia, zwiekszają więc czas potrzebny na uchwycenie celu i kontrolę nad nim. Tak znacznych zoomów potrzebują bardziej strzelcy precyzyjni w specsłużbach. DEON oferuje również kapitalną, taktyczną optyką o parametrach 1 – 10 x 24 czy 2,5 – 25 x 42. Zakres zastosowań jest tutaj bardzo szeroki; pierwszą chętnie wykorzystają np. szturmani czy spotterzy w parach snajperskich, drugą głównie strzelcy wyborowi. Dziesięciokrotny zoom ewidentnie zwiększa możliwości snajpera. Dolny zakres przydaje się w walce dynamicznej, gdzie liczy się szybki strzał do celów ruchomych. Szerokie pole widzenia (wycinek ponad 35 metrów/100 m, dla 1 x) zwiększa możliwość prowadzenia obserwacji terenu. Przy krotności 10 x można prowadzić ogień do ok. 800 m; 25 x praktycznie bez ograniczeń.
Wszystkie podzespoły celowników optycznych March pochodzą z Japonii. Korpusy jednoczęściowe o średnicy 30 mm (lub 34 mm dla lunet 5 – 50 x 56 i 8 – 80 x 56) wykonane są ze wzmocnionego duralu. Celowniki są wypełnione argonem i w pełni wodoszczelne.
DEON oferuje celowniki March w trzech grupach: benchrestowej, taktycznej i myśliwskiej. Do pierwszej zaliczają się modele o parametrach: 5 – 32 x 52; 10 – 60 x 52; 40 x 52; 50 x 52; 60 x 52; 36 – 55 x 52 EP ZOOM. Lunety do benchrestu sygnowane są końcowym oznaczeniem BR.
Taktyczna seria to modyfikacje 1 – 10 x 24; 2,5 – 25 x 42; 5 – 32 x 52; 5 – 50 x 56; 8 – 80 x 56 i 10 – 60 x 52.
Dla myśliwych przewidziane są tylko dwa celowniki: 1 – 10 x 24 (idealny nie tylko na polowania zbiorowe ale i na podchód czy zasiadkę, w warunkach dziennych) oraz 2,5 – 25 x 42. Ten ostatni nadaje się także do polowań prowadzonych w warunkach gorszej widoczności. Zgodnie z naszymi regulacjami prawnymi można go używać i podczas polowań pędzonych, z tym, że pole widzenia przy krotności 2,5 x nie jest nadzwyczajne ok. 14 metrów. Lunety dla „hunterów” mają kryte bębny, bez możliwości zerowania nastaw. Dotyczy to także serii BR.
1 klik na bębnach przemieszcza średni punkt trafienia o ¼ lub 1/8 MOA. Wszystkie lunety benchrestowe mają skok 1/8 MOA (3,64 mm/100 m), myśliwskie zaś ¼ MOA (7,275 mm/100 m). Seria taktyczna różnie, lunety o powięsznaich powyżej 32x 1/8 MOA, zaś słabsze ¼ MOA. Mechanizmy podświetlenia sa sprzężone na jednym bębnie z regulacją paralaksy, która oczywiście odbywa się w systemie SF (side focus) a nie na obiektywie (system AO – adjustable obiective).
Oczywiście, nie tylko mocne zakresy powiększeń decydują o sukcesie tej optyki. Liczy się jasność i klarowność obrazu, dostępność dobrych siatek celowniczych, eliminacja wad optycznych /głównie komy, abberacji sferycznej i dystorsji/, pewność pracy mechanizmów regulacyjnych oraz odporność na odrzut i udary boczne. Lunety March spełniają wszystkie te wymagania.
Siatki celownicze oferowane są wyłącznie w drugim planie (nie rosną wraz z powiększeniem). W sportowych lunetach March do dyspozycji są proste krzyże Crosshair, 1/8 DOT; 3/32 DOT i 1/16 DOT. Crosshair to pełny, bardzo cienki krzyż o stałej grubości. Pozwala na uzyskiwanie bardzo dobrych wyników, ale głównie przez strzelców o świetnym wzroku. Problemem będzie strzelanie do tarcz niekontrastowych, bo siatka ginie zupełnie na czarnym tle. Dla wielu strzelców lepszy będzie krzyż w punktem umieszczonym na przecięciu bardzo cienkich linii (np. 1/8 DOT). Kropka przesłania tylko 3,64 mm/100 m czyli nieco ponad 1 cm na dystansie 300 m i ok. 3,7 cm na 1 km. Dla mnie osobiście najlepsza jest dwukrotnie drobniejsza siatka 1/16 DOT, ale dla większości strzelców długodystansowych kropka jest wtedy za mała, bo przesłaniając niecałe 2 cm na 1 km może zanikać na tle tarczy.
Siatki taktyczne MTR – 1 i MTR – 2 oferowane są w wariancie podświetlanym i niepodświetlanym. Pierwsza, pełna dysponuje możliwością wybierania poprawek nie tylko na zniżenie ale i przewyższenie trajektorii, tj. znaczniki odległościowe umieszczone są na górnej i dolnej belce. W siatce MTR – 2 nić górna nie jest prowadzona, natomiast ilość znaczników na belkach bocznych i dolnej jest większa w obrębie głównego znaku celowniczego. Krotności dedykowane, przy których można wyliczać dystans do celu i odkładać poprawki są zaznaczone na czerwono (tylko na celownikach taktycznych).
Czy lunety March mają jakieś wady? Niestety tak – bardzo wysoką cenę, zwłaszcza w Europie. Można je nabyć w Niemczech; przedstawicielem jest firma Henke.
. Czy warto? Jak chcemy wygrywać zawody długodystansowe, pewnie tak.
Jak kogoś nie stać, może kupić „stałego” Weavera, np. o parametrach 36 x 40, z siatką Crosshair lub Dot i próbować swoich sił. Z taką optyką można już wygrywać zawody benchrestowe, zwłaszcza prowadzone na jednej odległości. Będzie znacznie trudniej, gdy dystanse ulegają zmianie. Nieco droższe od Weavera są celowniki firmy Sightron z USA, np. o parametrach 10 – 60 x 60. Seria lunet sportowych tej firmy została rozszerzona o model 8 – 32 x 56, z kilkoma siatkami celowniczymi. Celowniki te są przynajmniej parokrotnie tańsze od Marcha i zupełnie przyzwoite jakościowo. Ich produkcja także odbywa się w Japonii.
Wydaje się, iż prędzej czy później każdy dojrzeje do wybitnie markowej lunety, pytanie tylko czy będzie go stać na Marcha. March jest oceniany wyżej od NightForce i relatywnie do tego drożej kosztuje. Wielu naszych strzelców długodystansowych używa już tej optyki, z doskonałym skutkiem.
Jak pozycjonować lunety March na tle np. taktycznej serii Schmift & Bender PM II ? Trudno to zrobić, bowiem konkurencja nie dojrzała jeszcze do lunet o parametrach 8 – 80 x 56. Jak dojrzeje, dokonamy takich porównań.
Dane techniczne wybranych lunet benchrestowych:
Model | Ostrzenie od dystansu, w m | Pole widzenia, w m na 100 m (dolne – maks. powiększenie) | Korekt a wad wzroku, w dpt. | Średnica źrenicy wyjsciowej, w mm | Odl. od oka w mm | Zakres regulacji w MOA pion/poziom | Dł. w mm | Masa w g |
5 – 32 x 52 BR | 9,14 | 6,98 – 1,09 | -2,5 +2 | 1,6 | 86 – 97 | 60/40 | 407 | 670 |
10 – 60 x 52 BR | 45,72 | 3,49 – 0,58 | -3 + 2 | 0,86 | 88 – 101 | 60/40 | 418 | 700 |
40 x 52 BR | 45,72 | 0,99 | -3 + 2 | 1,3 | 76 – 84 | 72/50 | 363 | 590 |
60 x 52 BR | 45,72 | 0,70 | -3 + 2 | 0,87 | 75-80 | 72/50 | 363 | 590 |
36 – 55 x 52 EP ZOOM | 9,14 | 0,87 | -1,7 +1,1 | 0,95 | 66 – 82 | 72/50 | 364-387 | 630 |
Dane wybranych celowników taktycznych:
Model | Ostrzenie od dystansu, w m | Pole widzenia, w m na 100 m (dolne – maks. powiększenie) | Korekt a wad wzroku, w dpt. | Średnica źrenicy wyjsciowej, w mm | Odl. od oka w mm | Zakres regulacji w MOA pion/poziom | Dł. w mm | Masa w g |
1 – 10 x 24 | 9,14 m | 35,27 –3,49 | -2,5 + 2 | 2,4 | 86 – 96 | 200/200 | 264 | 530 |
2,5 – 25 x 42 | 9,14 | 13,99 – 1,4 | _2,5 +2 | 1,68 | 85 – 100 | 100/100 | 314 | 620 |
5 – 50 x 56 | 9,14 | 6,98 – 0,7 | -2,8 +2,5 | 1,12 | 92 – 101 | 60/40 | 398 | 830 |
8 – 80 x 56 | 9,14 | 4,36 – 0,44 | -2,8 +2,5 | 0,7 | 83 – 97 | 60/40 | 407 | 845 |
Marek Czerwiński
4 responses to “Celowniki March”