Populacja dzików ciągle wzrasta. Dotyczy to zwłaszcza Europy i Ameryki Północnej.  Zwiększa się  więc produkcja i sprzedaż lunet do pędzeń. Z lunet „biegowych” celuje się do zwierza w ruchu. Nasz rynek zalewany jest taniutkimi celownikami optycznymi z Chin, które z reguły nie wytrzymują odrzutu broni. Broń do pędzeń, przeznaczona na dziki wytwarzana jest w solidnych kalibrach, cechujących się mocnym pchnięciem. Tutaj nie warto oszczędzać – jeżeli celownik ma wytrzymać solidne nastrzały np. na repetierze kal. 9,3 x 62 musi być dobry lub bardzo dobry jakościowo. Sugeruję więc nabywanie sprzętu produkcji europejskiej, japońskiej lub amerykańskiej.

Jakie wymagania stawiać należy przed typową lunetą, osadzoną na broni do polowań leśnych i pędzonych?

Najważniejsze jest duże pole widzenia. Im większy wycinek pola widzenia jesteśmy w stanie wychwycić, tym większe szanse na sukces łowiecki. Przy okazji wzrasta poziom bezpieczeństwa. Minimum to 30 m/100 m. Najlepsze celowniki dysponują polem widzenia większym od 46 metrów (przy krotności 1 x).

Drugi warunek to odporność mechaniczna, zarówno na odrzut broni jak i udary boczne.  Wiąże się z tym nominalna odległość od oka. Nie może być zbyt mała, bo możemy uszkodzić sobie łuk brwiowy. Minimum to 80 mm, najlepiej jak jest większa od 90 – 100 mm.

Kolejnym kryterium jest przyjazna siatka celownicza, koniecznie z podświetlanym punktem. Strzelamy w lesie, gdzie często panuje półmrok. Siatka winna ułatwiać szybkie namierzenie i dalsze prowadzenie celu. Wskazany jest punkt w okręgu lub przynajmniej myśliwski krzyż nr 4. Jakość podświetlania jest bardzo istotna. Punkt nie może się nadmiernie żarzyć ani być zbyt delikatny.  Podczas zbiorówek podświetlamy znak pracuje w warunkach dziennych. Punkt nie może być zbyt duży, bo przesłoni nam  cel. Dobrze, gdy siatka jest trawiona na szkle; takie rozwiązanie zapewnia większą wytrzymałość mechaniczną.

Kwestia czy siatka jest lokowana w pierwszym czy drugim planie nie ma w tym przypadku większego znaczenia. Te lunety są przecież opracowane  do celowania z bliższych dystansów, tylko do zwierzyny grubej. Modele bardziej uniwersalne (przeznaczone także dla strzelców sportowych, policji czy wojska) mają siatki uwzględniające wybieranie poprawek na zniżenie trajektorii, ruch celu i wiatr.

Sprawdźmy sześć lunet biegowych ze średniej półki. W szranki staną następujące celowniki:

– Burris FourX   1 – 4 x 24;

– Vixen   1 – 6 x 24;

– Sightron  1 – 7 x 24;

– Docter Unipoint  1 – 4 x 24;

– Meostar R 1    1 – 4 x 24 RD;

– Weaver Tactical  1 – 5 x 24.

Wszystkie celowniki są wypełnione obojętnym gazem, mgło i wodoodporne.  Tubus lunet ma średnicę 30 mm.

 

Zacznijmy od porównania danych technicznych:

Parametr/ Luneta	Burris FourX   1 – 4 x 24	Vixen   1 – 6 x 24	Sightron 1 – 7 x 24	Docter Unipoint  1 – 4 x 24	Meostar R 1    1 – 4 x 24 RD	Weaver Tactical  1 – 5 x 24
Pole widzenia, w m	32,0 – 8,0	37,8 – 6,3	30,6 – 4,33	31,0 – 10,6	37,0 – 8,6	34,67 – 7,0
Źrenica wyjściowa, mm	15,0 – 6,0	12,0 – 4,06	24,0 – 3,42	15,0 – 6,0	20,0 – 6,0	11,4 – 4,9
Nominalna odległość od oka, w mm	89 – 102	100 – 99	99,0 – 121,9	95,0 – 99,0	96,0 – 101,0	85 – 87
Typ siatki	Nr 4, podświetlana	Nr 4, podświetlana lub Duplex, podświetlana	Nr 4, podświetlana, Mil – dot podświetlana	Nr 4-0, podświetlanie TC	K – Dot; podświetlana	CIRT, podświetlana
Zakres eliminacji wad wzroku, dpt	-3 +3	-3+3	– 3+3	+2-2	-3+3	-3 + 4
Dokładność regulacji na bębnach korekcyjnych, 1 klik	1/4 MOA	¼ MOA	1 miliradian	2 cm	1/4	1/4
Zakres regulacji, w MOA	40	50	100	100	–	90
Długość, w mm	268	270	317	279	305	262
Masa, w g	360	430	560	490	530	411
Gwarancja	10 lat	30 lat	Dożywotnia	30 lat	10 lat	Dożywotnia
Cena det., w zł	2000	3000	3300	4700	2850	3800

 

Próby polowe lunet obejmowały;

– test kontrastu i odwzorowania obrazu w dzień oraz jasności w warunkach zapadającego zmroku. Sprawdzono występowanie aberracji optycznych (komy i dystorsji);

– sprawdzenie jakości pracy mechanizmu podświetlenia;

– test „szybkiego składu” czyli łatwości uchwycenia celu ruchomego;

– próbę szczelności (celowniki zanurzono na kilka sekund w płytkiej wodzie);

– ocenę wzornictwa, wykonania i wykończenia.

 

Zespół oceniający liczył trzy osoby, w  wieku 35; 42 i 52 lata; z różnym doświadczeniem łowieckim.

Osiem ocenianych kategorii, w każdej można dostać do pięciu plusów. Ocena łączna jest średnią arytmetyczną wszystkich punktacji.

Średnia ocen: 4,51 i więcej – ocena bdb; 3;51 – 4,5  ocena db; 2,51 – 3,5 ocena dst., poniżej ocena ndst.

Próba szczelności wypadła bardzo dobrze dla wszystkich celowników.

 

Wyniki prób polowych przedstawia tabela:

Oceniany parametr/ Model celownika	Burris FourX   1 – 4 x 24	Vixen   1 – 6 x 24	Sightron 1 – 7 x 24	Docter Unipoint  1 – 4 x 24	Meostar R 1    1 – 4 x 24 RD	Weaver Tactical  1 – 5 x 24
Jakość obrazu w warunkach dziennych, odwzorowanie barw, aberracje	++++	++++	++++	+++	++++	++++
Realne pole widzenia	+++	+++++	+++	+++	+++++	++++
Jasność w warunkach ograniczonej widoczności	+++	++++	++++	+++	++++	+++++
Siatka celownicza	+++	++++	+++++	+++++	+++	+++++
Mechanizm podświetlania centralnego punktu celowniczego	++++	++++	+++++	++++	++++	++++
Jakość pracy mechanizmów regulacyjnych	+++	++++	++++	+++	++++	++++
Design	++++	++++	+++++	++++	++++	+++++
Wykonanie i wykończenie	++++	++++	++++	++++	++++	++++
Wynik końcowy, pkt, miejsce w rankingu	3,5/ VI	4,12/ III	4,25/ II	3,62/V	4,0/IV	4,37/ I

 

Liderem klasyfikacji jest kapitalny celownik Weaver Tactical, na drugim miejscu uplasował się Sightron. Obie lunety doskonale nadają się na zbiorówki. Świetnie sprawdzą się i na broni wojskowo – policyjnej, oczywiście jeżeli Sightrona  nabędziemy z siatką Mil – dot. Nie ma jednak takiej potrzeby, bo tradycyjna „czwórka” wystarczy na łowy. Krzyż CIRT (patent Weavera)  jest łatwy do opanowania, a jak ktoś nie ma potrzeby wykorzystywania dodatkowych znaków celuje za pomocą kropki w okręgu. Podświetlany krąg przyspiesza łapanie celu ruchomego. Zgrubne wychwytywanie dzika w ruchu jest zdecydowanie łatwiejsze. Co ciekawe, zwyciężył celownik z siatką w planie europejskim. Pierwszy plan sprzyja wykorzystywaniu dodatkowych znaczników przy każdej krotności powiększenia. Soczewki dają krystaliczny obraz, bez żadnych aberracji. Celownik nie jest tani ale warty każdych pieniędzy. Amerykańska, uznana marka i japońska produkcja.

Sightron także jest produkowany w Japonii. Siedmiokrotny zoom robi wrażenie. Siatka nr 4 jest przyjazna dla oka, a bardzo nowoczesny mechanizm podświetlania ułatwia obsługę. Do jakości tej lunety nie można mieć żadnych uwag.  Jeden z techników Sightrona (podczas targów IWA 2013) wystawił jej opinię, iż jest „za dobra na rynek USA, dlatego będzie bardziej promowana w Europie”. Firma opracowuje także nowy model optyki, o parametrach 2,5 – 17,5 x 56 i szerokim polu widzenia. Jest on aktualnie testowany przez łowców z Norwegii.

Na trzecim miejscu znalazł się  Vixen 1 – 6 x 24. I ten model pochodzi z kraju kwitnącej wiśni, co tylko potwierdza jego klasę. Jak ktoś nie potrzebuje dodatkowych znaków dystansowych i szuka optyki wyłącznie na pędzenia to Vixen jest właśnie dla niego.  Bardzo podoba mi się jasność tej lunety. Mimo soczewek o średnicy optycznej 24 mm da się celować w nocy, oczywiście przy pełni bądź na śniegu. Warto pamiętać o dobrej  gwarancji, w tym przypadku jest ona praktycznie dożywotnia.

Czwarte miejsce zajął Meostar, piąte Docter, ostatnie  Burris. W tym rankingu Europa została pokonana przez Japonię. Najdroższy celownik w teście czyli  Docter zmierzył się z najtańszym Burrisem i choć okazał się lepszy, niczym szczególnym się nie wyróżnił.

Podsumowując wyniki rankingu należy pamiętać, iż prawie każda z wymienionych  lunet uzyskała ocenę dobrą i sprawdzi się podczas polowań pędzonych. Wykonanie i wykończenie optyki jest bez zarzutu.

Gdy nie jesteśmy w stanie przeznaczyć dużych kwot na optykę z topowej listy warto skierować swoją uwagę na opisane modele. Zapewniam, że i one zadowolą myśliwych, nawet tych wybrednych. Tutaj nie musimy walczyć o jeden procent przepuszczalności  światła więcej, bo te lunety przeznaczone są na dzień.

Tak więc bez żadnych kompleksów wobec Swarovskiego czy Zeissa.

 

Marek Czerwiński